De kunst van het papiervouwen
Origami is de kunst van papier vouwen. Van oorsprong is origami een traditionele Japanse kunstvorm. Sinds de laatste zestig jaar heeft origami zich ontwikkeld tot een moderne kunstvorm. Deze ontwikkeling is niet alleen te danken aan Japanse origami artiesten, maar aan ontwerpers en vouwers van over de hele wereld.
Internet speelde bij de internationale samenwerking een belangrijke rol.
Moderne origami combineert design, techniek, wiskunde en kunst tot één kunstvorm. Net als in andere beeldende kunstvormen zoals beeldhouwen of schilderen zijn in origami ook verschillende stijlen ontstaan. Je hebt geometrische, abstracte en representatieve origami.
“Bij origami voeg je niets toe, haal je niets weg. Je werkt met wat er is.”
En dat fascineert mij mateloos. Ik ben totaal gegrepen door het idee dat je alles uit de wereld om ons heen kunt herscheppen uit een simpel vel papier
For all origami does, is make a little magical something out of almost nothing. It is still “just a sheet of paper” – but now with enough genius, geometry, and spirit to make you smile.
Saadya Sternberg
alledaags papier zoals printpapier, krantenpapier, geld, wc papier zelfs of juist mooie (soms duurdere) papiersoorten uit Thailand, Taiwan of Japan.
Aan het papier voeg je vaardigheid toe. En vaardigheden zijn te leren! Het gaat om vouwvaardigheid. Van een eenvoudige rabbit ear fold, een hele fijne squashfold tot ingewikkelde open en closed sinks. Hoe meer je vouwt, hoe langer je vouwt, hoe beter het gaat. Waar je papier eerst nog scheurde terwijl je een ingewikkelde manoeuvre deed, gaat het nu met lef en gratie.
naast vouwvaardigheid moet je natuurlijk ook de diagrammen kunnen lezen. De diagram-stap hiernaast betekent: Druk de punt (zwarte pijl) plat door het papier over de gestippelde lijn naar
beneden te vouwen, terwijl je de voorste laag én de achterste laag van de flap uit elkaar trekt door op de plaats van de ‘streepje stippel streepje lijn’ een bergvouw te maken.
De witte pijl geeft aan dat het een driedimensionaal gebeuren is, wat betekent dat hetzelfde aan de achterkant van de flap gebeurt, maar dan in spiegelbeeld. Deze manoeuvre is bekend onder de naam squash spread fold‘ en resulteert in een platte driehoek.
Creativiteit, uiteraard om een model te ontwerpen. Daarvoor is volgens mij wel een zekere genialiteit nodig.
Leren ontwerpen (een proces waarvan ik aan het allereerste begin sta) kun je doen door te spelen met modellen die ontworpen zijn door anderen. Je kunt beginnen met poten en staarten in een andere stand te zetten, variëren met de gezichtsuitdrukking of bijvoorbeeld modellen dikker of dunner te maken. Als vouwer kun je jezelf op die manier uitdagen je eigen creatieve stempel op het model te drukken.
Wat ik zelf graag doe is de modellen op een ‘creatieve’ manier presenteren.
Een magic ball doet me denken aan science fiction-achtige creaties en daarom plaats ik het in een vulkanisch landschap op Lanzarote. De ene pinguin praat kennelijk met een ander hoezo dan? Ze gaan op de groepsfoto. Haha. Het lijkt wel een (origami)conventie!
Ik vind het leuk om het tweedimensionaal ding dat papier is, te vouwen tot een driedimensionaal iets en dat vervolgens op de foto weer tweedimensionaal een verhaal te laten vertellen. Op die manier wil ik wat toevoegen aan het model.
Een paar jaar terug maakte ik met Inge Theunissen dit origami-animatiefilmpje. Je ziet de transformatie van een vel papier tot de stier van Neal Elias.
Om het filmpje te maken hebben we steeds losse foto’s genomen van het vouwproces. Alle foto’s achter elkaar maken het filmpje.